Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
Poprzednia rewizja po obu stronachPoprzednia wersjaNowa wersja | Poprzednia wersja | ||
ciekawostki:dialekt_warmianski [05/03/2024 21:28] – ZbitaMysza | ciekawostki:dialekt_warmianski [16/03/2025 15:02] (aktualna) – ZbitaMysza | ||
---|---|---|---|
Linia 2: | Linia 2: | ||
====== Dialekt warmiański ====== | ====== Dialekt warmiański ====== | ||
- | **Dialekt warmiański** – dialekt i zarazem etnolekt języka polskiego, wywodzący się z języków polskiego (w szczególności [[https:// | + | **Dialekt warmiański** – dialekt i zarazem etnolekt języka polskiego, wywodzący się z języków polskiego (w szczególności [[https:// |
===== Obszar występowania | ===== Obszar występowania | ||
- | Dialekt warmiański | + | Dialekt warmiański |
+ | ==== Dialekt warmiański w mass mediach ==== | ||
+ | **6 września 2023 roku** na stronie rozrywka.radiozet.pl pojawił się artykuł, w którym autor tekstu użył sformuowania: | ||
+ | > //(...) Podczas występu doszło do przykrego incydentu. Gwiazdor " | ||
===== Charakterystyka | ===== Charakterystyka | ||
Dialekt warmiański odznacza się swoistymi cechami fonetycznymi, | Dialekt warmiański odznacza się swoistymi cechami fonetycznymi, | ||
- | Cechy dialektu | + | **Cechy dialektu:** |
- | * zdrabnianie słów w celu deprecjacji lub nadania [[https:// | + | * zdrabnianie słów w celu deprecjacji lub nadania [[https:// |
- | * np. //[[:mi_c3_b3d_ludzki|gówneczko]] z dupki// ; //[[przeniesione_strony:wojciech_major_suchodolski|Majorek]] wasz, jebany chuj// ; // | + | * np.: //[[artefakty:miod_ludzki|gówneczko]] z dupki//; //[[postacie:major|Majorek]] wasz, jebany chuj//; // |
- | * neologizmy o nieustalonej etymologii | + | * neologizmy o nieustalonej etymologii; |
- | * konwersja trybu czasownika w drugiej osobie liczby mnogiej z rozkazującego na przypuszczający, | + | * konwersja trybu czasownika w drugiej osobie liczby mnogiej z rozkazującego na przypuszczający, |
- | * np. //żeby wy poszlibyście// | + | * np. //żeby wy poszlibyście// |
* częsty zanik rodzaju niemęskoosobowego w odmianie czasownika „być” („były”) i zastępowaniu go rodzajem męskoosobowym - „byli” | * częsty zanik rodzaju niemęskoosobowego w odmianie czasownika „być” („były”) i zastępowaniu go rodzajem męskoosobowym - „byli” | ||
- | * np. „byli pieniążki dla jego, to byli czasy” | + | * np. „byli pieniążki dla jego, to byli czasy”; |
- | * unikalne wyrażenia idiomatyczne, | + | * unikalne wyrażenia idiomatyczne, |
- | * zamienne stosowanie czasowników w formie męskoosobowej i niemęskoosobowej | + | * zamienne stosowanie czasowników w formie męskoosobowej i niemęskoosobowej: |
- | * np. //rośli kwiaty// zamiast //rosły kwiaty// ; //szanowne państwo// zamiast //szanowni państwo// | + | * np. //rośli kwiaty// zamiast //rosły kwiaty//; //szanowne państwo// zamiast //szanowni państwo//; |
- | * duplikacja zaimka zwrotnego „się” | + | * duplikacja zaimka zwrotnego „się”: |
- | * np. //Co się stało się?// | + | * np. //Co się stało się?//; |
- | * zamiana przymiotników na frazy przysłówkowe | + | * zamiana przymiotników na frazy przysłówkowe: |
- | * np. roboczo -> //po roboczemu// ; lekko -> //po letkiemu// | + | * np. roboczo -> //po roboczemu//; |
===== Lista słów/ | ===== Lista słów/ | ||
Linia 33: | Linia 36: | ||
* Agregikole - Agricole | * Agregikole - Agricole | ||
+ | * Ahejłem (prawdopodobne pochodzenie: | ||
* Akardiusz - Arkadiusz | * Akardiusz - Arkadiusz | ||
* Ali Gacza - Mehmet Ali Ağca | * Ali Gacza - Mehmet Ali Ağca | ||
Linia 49: | Linia 53: | ||
* bamboko - jądra (oba) | * bamboko - jądra (oba) | ||
* bandyt - bandyta | * bandyt - bandyta | ||
- | * boży - przymiotnik określający dowolną rzecz, np. //chlebek boży// ; prawdopodobnie używany jako wypełniacz dający czas na zastanowienie się nad dalszą częścią wypowiedzi | + | * boży - przymiotnik określający dowolną rzecz, np. //chlebek boży//; prawdopodobnie używany jako wypełniacz dający czas na zastanowienie się nad dalszą częścią wypowiedzi |
* broń kulkowa - pistolet na kulki | * broń kulkowa - pistolet na kulki | ||
* bulwa - ziemniak | * bulwa - ziemniak | ||
Linia 84: | Linia 88: | ||
* filmista - operator kamery (stosowane rzadko) | * filmista - operator kamery (stosowane rzadko) | ||
* flety z makreli - filety z makreli | * flety z makreli - filety z makreli | ||
- | * fu, fu, fu - rozpuszczalnik [[nitro|nitro]] | + | * fu, fu, fu - rozpuszczalnik [[ciekawostki: |
* ful, ful, ful, ghful, myny myny myny myny! - precz! sio! won! wynocha! | * ful, ful, ful, ghful, myny myny myny myny! - precz! sio! won! wynocha! | ||
* furantus - furmanka | * furantus - furmanka | ||
Linia 115: | Linia 119: | ||
* jich; również: jiche (r.ż.) - ich | * jich; również: jiche (r.ż.) - ich | ||
* Jochaim - Joachim | * Jochaim - Joachim | ||
- | * JuTuba (rzecz. r.ż, odmienia się przez przypadki) - [[youtube|YouTube]] | + | * JuTuba (rzecz. r.ż, odmienia się przez przypadki) - [[ciekawostki: |
==== K ==== | ==== K ==== | ||
* kapuć - kapeć | * kapuć - kapeć | ||
- | * kask - hełm wojskowy (stosowane rzadko); Nazwa jednej z [[:latarka_czo_c5_82owa|latarek]] | + | * kask - hełm wojskowy (stosowane rzadko); Nazwa jednej z [[artefakty:latarka_czolowa|latarek]] |
* Komitet Obrony Narodu Polskiego - Komitet Obrony Robotników | * Komitet Obrony Narodu Polskiego - Komitet Obrony Robotników | ||
* komorniki - korniki | * komorniki - korniki | ||
Linia 152: | Linia 156: | ||
* łajchy - łajzy/ | * łajchy - łajzy/ | ||
* łapóstwo - łapówkarstwo | * łapóstwo - łapówkarstwo | ||
- | * łypa - głowa | + | * łypa - głowa [([[https:// |
==== M ==== | ==== M ==== | ||
Linia 173: | Linia 177: | ||
* narkotykarz - narkoman | * narkotykarz - narkoman | ||
* naturze na łoni - na łonie natury | * naturze na łoni - na łonie natury | ||
- | * [[:nibembe_c5_84stwo|nibemben]] - pejoratywne określenie [[postacie: | + | * [[ciekawostki:nibembenstwo|nibemben]] - pejoratywne określenie [[postacie: |
- | * [[:ni_c5_bcar_c5_82actwo|niżarłak]] - jw. | + | * [[ciekawostki:nizarlactwo|niżarłak]] - jw. |
==== O ==== | ==== O ==== | ||
Linia 209: | Linia 213: | ||
* rajdiowóz - radiowóz | * rajdiowóz - radiowóz | ||
- | * [[rokongrel|rokongrelowiec]] - rock’n’rollowiec | + | * [[ciekawostki: |
* Romueld - Romuald | * Romueld - Romuald | ||
* rozpuch - rozpuszczalnik | * rozpuch - rozpuszczalnik | ||
Linia 261: | Linia 265: | ||
* wewnętrzności - wnętrzności | * wewnętrzności - wnętrzności | ||
* widła - widły | * widła - widły | ||
- | * współżułałem | + | * współżułałem[(Słowo prawdopodobnie powstałe jako synteza słów „współżyć” oraz „używać”: |
* wziąść - wziąć | * wziąść - wziąć | ||
Linia 292: | Linia 296: | ||
* //Po co, to nogi się moczą// | * //Po co, to nogi się moczą// | ||
* //Zobacz u siebie belkę na ramieniu// | * //Zobacz u siebie belkę na ramieniu// | ||
- | * //Ani be, ani chleba// (fragment jednej z biblijnych przypowieści po przetłumaczeniu na warmiański ) | + | * //Ani be, ani chleba// (fragment jednej z biblijnych przypowieści po przetłumaczeniu na warmiański) |
+ | |||
+ | ===== Zobacz też ===== | ||
+ | * [[ciekawostki: | ||
+ | * [[ciekawostki: | ||
- | ===== Uwagi ===== | ||
- | - [[# | ||
- | - [[# | ||
{{tag> | {{tag> | ||